H3O-programma

(Hydro)geologie van Nederlandse grensgebieden in 3D

‘H3O’ staat voor Hydrogeologische 3D-modellering van de Ondergrond. Het H3O-programma bestaat uit een serie projecten, gericht op de Nederlandse grensgebieden. Daar waar (hydro)geologische kaarten en modellen uit verschillende landen in de grensgebieden samenkomen en niet op elkaar aansluiten, zorgen de projecten binnen het H3O-programma er voor dat dit voortaan wel het geval is.

H3O-projecten

De projecten binnen het H3O-programma worden door de Geologische Dienst Nederland (GDN) uitgevoerd, in samenwerking met Belgische, Duitse en Nederlandse partners. De H3O-projecten beogen de (hydro)geologie van de ondergrond in Nederlandse grensgebieden opnieuw in kaart te brengen, aan de hand van bestaande, actuele Nederlandse en buitenlandse data, kennis en informatie.

Het doel van de H3O-projecten is een naadloze aansluiting van de Nederlandse (hydro)geologische modellen op die van de buurlanden en vice versa. De modellen dragen bij aan onderzoek en het bepalen van beleid, beheer en gebruik met betrekking tot de ondergrond in de grensstreken.

Informatiebarrière

Geologische en hydrologische processen houden geen rekening met landsgrenzen. Er is informatie van de buurlanden vereist om in de grensstreken de opbouw en eigenschappen van de ondergrond inzichtelijk te maken. Het ophalen en combineren van (hydro)geologische data en informatie, afkomstig uit verschillende landen, blijkt in de praktijk moeilijk. Regelgeving kan de toegang tot deze informatie belemmeren, en de (hydro)geologische indeling, naamgeving en criteria verschilt per land. Bovendien sluit de (hydro)geologische informatie van buurlanden onderling vaak niet goed op elkaar aan vanwege de verschillen in interpretatie en detail.

Nieuwe inzichten door nauwe samenwerking

Door nauwe samenwerking van de Belgische, Duitse en Nederlandse experts binnen het H3O-programma is het gelukt om de informatiebarrière te overbruggen. De samenwerkingspartners staan onderaan deze pagina vermeld.

Het verzamelen, onderling uitwisselen, combineren en vervolgens interpreteren van bestaande gegevens geeft een actueel en zo compleet mogelijk beeld van de (hydro)geologie van een grensgebied, zonder dat de landsgrenzen hierbij een barrière vormen. Het maakt het mogelijk om gesteentepakketten meer gedetailleerd in kaart te brengen. Bovendien kunnen nieuwe gesteentepakketten worden aangetoond en in kaart gebracht. Dit alles heeft geleid tot nieuwe inzichten wederzijds, en het heeft de kennispositie van alle betrokken partijen versterkt.

Uniek aan het H3O-programma is het combineren van verschillende werkwijzen. Met behulp van data uit het ondiepe bereik (voornamelijk boorgegevens) en het diepere bereik (vooral seismiek), was het voor de GDN mogelijk om per H3O-project één (hydro)geologisch model te maken.

Resultaten H3O-programma

Met het H3O-programma is nieuwe, meer complete en gedetailleerde informatie beschikbaar. Deze informatie biedt inzage in de (hydro)geologie van de ondergrond van de grensstreken van Nederland en buurlanden. Bovendien vormen de resultaten van de H3O-projecten de basis voor een regionale update van ondergrondmodellen, zoals beschikbaar in de BRO.

Nieuw en groeiend inzicht in de (hydro)geologische opbouw van de ondergrond over de landsgrenzen heen, kan bijdragen aan een goede grondwaterhuishouding en het beheren van de (strategische) watervoorraden. Ook kan het ondersteunen in de zoektocht naar aardwarmte en het ontwikkelen van beleid in het kader van de Energietransitie. Dit maakt het H3O-programma interessant en waardevol voor onder andere overheidsinstanties, waterleidingbedrijven, ingenieursbureaus en kennisinstellingen.

Een resultaat uit het H3O-programma is bijvoorbeeld een beter en meer gedetailleerd inzicht in het breukenpatroon van het ondiepere gesteentepakket. Deze nieuwe beschikbare informatie kan bijdragen aan het optimaliseren van de bescherming van (strategische) watervoorraden. Ook levert dit relevante informatie op ten behoeve van de Energietransitie en de toepassingsmogelijkheden van bodemenergie.

Een ander resultaat uit het H3O-programma is het meer gedetailleerd karteren van gesteentelagen uit het neogene en het paleogene tijdperk. Deze gesteentelagen worden steeds interessanter en belangrijker door hun potentiële bijdrage aan de levering van aardwarmte.

Overzicht H3O-projecten

Dit zijn de lopende en gerealiseerde projecten binnen het H3O-programma:

In uitvoering:

• H3O-Diep (afronding voorzien in 2024)
• H3O-Peelhorst & Venloslenk (afronding voorzien in 2024)
• H3O-Diep Zeeland (afronding voorzien in 2024)

Gerealiseerd:

• H3O-De Voorkempen (afronding in 2023)
• H3O-Roerdalslenk Zuidoost (afgerond in 2019)
• H3O-Roerdalslenk Noordwest (afgerond in 2019)
• H3O-De Kempen (afgerond in 2018, resultaten digitaal beschikbaar)
• H3O-Roerdalslenk (afgerond in 2014, resultaten digitaal beschikbaar)

Samenwerkingspartners

Binnen het H3O-programma werkt Geologische Dienst Nederland samen met de volgende partners:

Nederland:

• Provincie Limburg
• Provincie Noord-Brabant
• Brabant Water
• Waterleiding Maatschappij Limburg
• Programmabureau KRW/DHZ Maasregio

België:

• Vlaams Planbureau voor Omgeving
• Vlaamse Milieumaatschappij
• VITO
• Belgische Geologische Dienst van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen

Duitsland:

• Geologische Dienst deelstaat Noordrijn-Westfalen

Wil je meer informatie?

Neem contact op met Ronald Vernes via onderstaande blauwe knop met het label ‘mail direct’.