Sint-Pietersberg

De Sint-Pietersberg ligt ten zuiden van Maastricht. Het is een ‘berg’ doordat twee rivieren uit België de zijkanten hebben weggesleten: de Maas en de Jeker. De berg is bekend van de mergelgrotten die erin zijn uitgehouwen voor de mergelwinning. Er is hier veel te zien in de voormalige ENCI-groeve, zoals de kalksteen (in Limburg mergel genoemd), de oorspronkelijke typelocatie van het Maastrichtien en nog veel meer.

Sint Pietersberg met Maasdal -links- en Jekerdal -rechts.

Te zien in de ENCI-groeve bij de Sint-Pietersberg

In de ENCI-groeve werd decennialang kalksteen gewonnen voor de cementindustrie. Het uitkijkplatform aan de Luikerweg, dat tientallen meters boven de mergelgroeve zweeft, geeft je een goed overzicht van het gebied. Neem de trap met 215 treden naar beneden en maak een wandeling door de groeve. Bij de ingang van de ENCI-groeve, naast de fabrieksgebouwen, vind je een belangrijk geologisch monument: de witte en gele kalksteen met vuursteenlagen die je hier ziet, is gebruikt voor de naamgeving van het wereldwijd erkende geologische tijdperk Maastrichtien.

Te doen bij de Sint-Pietersberg

In de groeve is een mobiel bezoekerscentrum van Natuurmonumenten. Verschillende wandel- en fietsroutes zijn uitgezet en je kunt rondleidingen boeken. Gewapend met een bikhamertje, veiligheidshelm en veiligheidsbril kun je bovendien zelf hakken in de mergelbrokken bij Châlet D’n Observant. Misschien vind je wel een fossiel uit de tijd van de mosasaurïers. Boven op de Sint Pietersberg kun je Hoeve Lichtenberg bezoeken en de Middeleeuwse toren beklimmen voor een mooi uitzicht op het Maasdal. En houd je van wijn, bezoek dan eens wijndomein de Apostelhoeve in het fraaie Jekerdal. Bekijk ook zeker de mergelgrotten in de Sint-Pietersberg. Overigens kun je hier niet alleen wandelen, maar ook vissen, hardlopen en fietsen.

Het uitkijkplatform boven de ENCI-groeve.

Praktische informatie

Geologie in het kort

Tijdens het Laat-Krijt, tussen 71 en 66 miljoen jaar geleden, was het gebied dat we nu kennen als Zuid-Limburg een subtropische zee. Het wemelde in die Krijtzee van het leven. De krijtkalk van de Sint-Pietersberg bestaat vrijwel uitsluitend uit fossielen: ieder korreltje kalksteen is een stukje van een van de vele dieren en eencellige algen met een kalkskeletje die in de zee leefden. 

Formaties van Maastricht -geel- en Gulpen -grijs- in de ENCI-groeve.

Geologische opbouw

In de ENCI-groeve zie je de Formatie van Gulpen, met daar bovenop de Formatie van Maastricht, die je kunt herkennen aan de gelere kleur en gemiddeld kleinere vuursteenknollen. Als je goed zoekt, zie je bovenop het plateau van de Sint-Pietersberg een laag fijnkorrelig zand uit het Oligoceen, gevolgd door grof zand en grind van de Maas. Centraal op het plateau ligt plaatselijk nog zo’n 5 meter löss uit de ijstijden.

Meer over deze hotspot