Geomodelling

De expertisegroep Geomodelling van Geologische Dienst Nederland heeft diverse modellen ontwikkeld van de Nederlandse ondergrond. Daarmee helpen we om antwoorden te vinden op maatschappelijke vraagstukken die leven bij zowel ministeries als decentrale overheden en commerciële partijen, over het gebruik van de ondergrond en de gevolgen daarvan.

Wettelijke taken om ondergrond in kaart te brengen

Voor het karteren van de ondergrond gebruiken wij alle beschikbare gegevens uit de Basisregistratie Ondergrond. Dat is de landelijke database met ondergrondgegevens, die GDN beheert volgens wettelijke afspraken, om een zo waarheidsgetrouw mogelijke weergave te maken van de ondergrond van Nederland. Daarmee maken we een inschatting van de opbouw en eigenschappen van de lagen in de drie domeinen ondiep, matig diep en diep, inclusief het daarin aanwezige  grondwater. Deze modellen en de voorspellingen die ze doen, publiceren wij via diverse online portals.

Advisering door detaillering van landelijke ondergrondmodellen

Onze ondergrondmodellen zijn het startpunt voor adviseringen op ondergrondse vraagstukken. Zo kunnen we de opbouw van de ondergrond onder bijvoorbeeld dijken in veel meer detail weergeven door lokale data uit boringen en sonderingen toe te voegen en door sonderingen te interpreteren met machine learning technieken. Doordat we meer inzicht bieden in de opbouw, geven de opvolgende geotechnische berekeningen ook meer detail. Een voorbeeld hiervan is het project ‘Sterke Lekdijk’.

Innovaties mogelijk door onderzoek

Onderzoek ondersteunt zowel onze wettelijke taken als onze consultancy. We doen bijvoorbeeld onderzoek naar de leeftijden van grondwater. Het blijkt dat door middel van tracers heel goed de ouderdom van grondwater is vast te stellen. Kennis die helpt om het grondwatersysteem beter te begrijpen, maar ook om waterleidingbedrijven inzicht te geven in de mogelijke risico’s op vervuiling van het door hen opgepompte drinkwater.

GeoTOP-model met boorstaten.

Inzicht in mogelijkheden en risico’s

De modellen die wij ontwikkelen, zijn te gebruiken om specifieke vragen te beantwoorden. Bijvoorbeeld over de risico’s van ingrepen in de diepe ondergrond, welke waterhoudende lagen geschikt zijn voor het winnen van aardwarmte, of waar de winning van grind, zand, klei, kalksteen en grondwater het beste kan. Die interpretaties van ondergrondmodellen zijn voor iedereen vrij beschikbaar via het DINOloket. Uiteraard zetten wij ze zelf ook in bij advisering.

Uitdagingen voor de toekomst

De ondergrond speelt meer en meer een centrale rol in maatschappelijke vraagstukken, zoals de energietransitie en klimaatadaptatie. Daarnaast verandert door de Basisregistratie ondergrond de gebruikersgroep van onze ondergrondmodellen. Die veranderende vragen vereisen innovaties aan onze manier van modelleren. 

Zo is voor geothermie de overgang tussen de matig diepe en diepe ondergrond interessant. Het is dan ook onze ambitie om onze kennis over die lagen uit te breiden en ze weer te geven in onze ondergrondmodellen door modellen te koppelen en door nieuwe datasoorten te gebruiken. 

De dynamiek in de vragen van stakeholders vragen ook om en ander tempo. Waar we voorheen 2 tot 3 jaar hadden om een nieuw GeoTOP modelgebied te modelleren, wordt de beschikbare tijd korter alvorens ondergronddata beschikbaar moet zijn. Daarom zijn we actief op zoek naar nieuwe modelleertechnieken om het modelleren te versnellen en tevens de modellen te verbeteren.

Doorsnede diepe ondergrond.

Interesse in ons werk op het gebied van Geomodelling?

Neem contact op met research manager en Hoofd Kartering Denise Maljers via onderstaande blauwe knop met het label ‘mail direct’.

Een kijkje achter de schermen bij expertisegroep Geomodelling