Wil je meer informatie?

Sytze van Heteren | TNO

Sytze van Heteren,

Marien en Kustgeoloog

Mail

sytze.vanheteren@tno.nl

Levende zeebodemsedimentkaart als basis voor goed Noordzeebeheer

Voor het eerst in tientallen jaren is er een update van de zeebodemsedimentkaart. Door gebruik van kunstmatige intelligentie in combinatie met hoogwaardige geologische expertise zijn drie kaarten ontwikkeld die de samenstelling van de zeebodem weergeven in verschillende mate van detail. Ze laten ook zien hoe zeker we zijn van onze voorspelling. Aan de hand van deze kaarten kan beleid en beheer van de Nederlandse Noordzee worden geoptimaliseerd.

De bodem van de Noordzee speelt een belangrijke rol als leeflaag van dieren en planten, en als laag waarop en waarin veel menselijke activiteiten plaatsvinden. Het is belangrijk om deze onderwaterbodem zo goed mogelijk in beeld te brengen. De nieuwe set zeebodemkaarten van de Geologische Dienst Nederland voorziet in deze behoefte. Behalve ter illustratie van habitatgeschiktheid kan dit model direct al worden gebruikt bij besluitvorming over ondiepe ingrepen in de Noordzeebodem, zoals zandwinning en aanleg van kabels en pijpleidingen, en om de verspreiding van onderwatergeluid te onderzoeken.

Gerealiseerd dankzij de nieuwste technieken

Met de komst van de zeebodemsedimentkaart wordt de oude handgetekende kaart van de zeebodem, al meer dan 20 jaar in gebruik, vervangen door een met kunstmatige intelligentie berekend rastermodel. Per blokje van 100 bij 100 meter zeebodem toont het model de verhouding tussen slib, zand en grind in de bovenste halve meter. Op deze manier is 58.500 km2 zeebodem in kaart gebracht. Aan de hand van sedimentbeschrijvingen en korrelgrootteanalyses is de sedimentsamenstelling bepaald voor ongeveer 20.000 puntlocaties. Die zijn zo nauwkeurig mogelijk geïnterpoleerd tot een gebiedsdekkende kaart.

Makkelijk aan te passen, maar wel even wennen

Dankzij de nieuwste modelleertechnieken zijn we erin geslaagd om de geologische typering van de Nederlandse zeebodem te automatiseren. Deze mijlpaal markeert een nieuw tijdperk voor zeebodemkaarten en modellen, gekenmerkt door flexibiliteit. De zeebodemsedimentkaart kan snel en goedkoop worden aangepast na ontvangst van nieuwe data. De waarde van zo’n levende kaart is groot: versnelling van de energietransitie en succesvolle implementatie van de Europese Green Deal zijn gebaat bij informatie die actueel en betrouwbaar is. Kennis van de zeebodem is een belangrijke pijler van duurzaamheid, nu en in de toekomst.

Box core met zeebodemsediment en bodemleven.

Offshore data: zeer welkom

Omdat het inwinnen van offshore data vooral vanwege de benodigde scheepstijd zeer kostbaar is, roept de Geologische Dienst bedrijven en instituten op om beschikbare sedimentgegevens te delen en zo de zeebodemsedimentkaart te verfijnen. Dus heb je offshore data – bodemmonsteranalyses, boorbeschrijvingen of andere gegevens – en wil je die beschikbaar stellen? Neem dan contact op met onze Servicedesk.

Meer weten?

Wil je de zeebodemsedimentkaart bekijken en/of gratis downloaden? Ga naar Ondergrondmodellen op DINOloket. In de Toelichting van de zeebodemsedimentkaart vind je meer informatie over de gebruiksmogelijkheden van de kaart.

Zie ook