Energieopslag

Energieopslag

Om voldoende energie beschikbaar te hebben voor dagelijkse en seizoensgebonden schommelingen in de energiebehoefte van ons land, is een strategische energievoorraad van belang. GDN onderzoekt hoe en met welke technologieën de diepe ondergrond te gebruiken is om energie in op te slaan. Dat kan in de vorm van een samengedrukt gas en in de vorm van warm water.

Voor onze energievoorziening maken we meer en meer gebruik van fluctuerende bronnen zoals wind en zon. Ook zijn we door de sluiting van het Groningenveld en sterk dalende productie van aardgas uit andere velden voor aardgas afhankelijker geworden van het buitenland.

Gasvelden en zoutholtes gebruiken voor opslag

Ondergrondse energieopslag kan de energietransitie in Nederland mede mogelijk maken. Leeg-geproduceerde gasvelden op zo’n 2 à 3 km diepte en zoutholtes op een diepte van 1 tot 1,5 km zijn goed bruikbaar om duurzame energie in op te slaan. De ruimtes worden gevuld met waterstof of aardgas dat is samengedrukt met duurzaam geproduceerde elektriciteit. De Geologische Dienst Nederland is expert op het gebied van (energie)opslag in de diepe ondergrond. In samenwerking met overheden en bedrijven werken we aan innovaties en doen we steeds meer gedetailleerde kennis op.

Aardgas en waterstof opslaan in de diepe ondergrond

De ondergrondse opslag van buitenlands aardgas maakt het momenteel mogelijk om deze energiebron in strategische voorraden beschikbaar te hebben voor de Nederlandse markt, als duurzaam alternatief voor meer vervuilende energiebronnen zoals steenkool en aardolie. Over enkele decennia zal waterstof mogelijk de nóg duurzamer vervanger worden van aardgas in ons energiesysteem: waterstofgas is door middel van elektrolyse chemisch te produceren met energie uit zon en wind en bovendien komt na verbranding geen koolstofdioxide vrij. Om het grootschalig gebruik van waterstof op termijn mogelijk te maken, is de ondergrondse opslag ervan nu al een onderwerp van het onderzoek van de GDN.

Opslag van perslucht maakt energiesysteem flexibel

Energie uit zon en wind is ook op te slaan door het te gebruiken om lucht samen te persen tot perslucht. GDN onderzoekt de mogelijkheid en veiligheid van opslag van perslucht in zoutcavernes. Het grootschalig gebruik van perslucht zou een flexibele energievoorziening mogelijk maken voor onze dagelijks variërende behoefte. Ons onderzoek richt zich op de technologie, de mogelijkheden die de Nederlandse ondergrond biedt en de veilige toepassing van deze vorm van ondergrondse opslag.

Ondiepe opslag van warmte

Aardwarmte, ofwel geothermie, maakt het mogelijk om op grote schaal gebouwen duurzaam te verwarmen. In Nederland zijn steeds meer aardwarmtesystemen in ontwikkeling, die warm grondwater van enkele duizenden meters diepte pompen. Omdat aardwarmteputten continu – zowel dag en nacht als jaarrond – werkzaam zijn, is het van belang om in de zomer niet direct gebruikte warmte te kunnen opslaan in andere (ondiepere) waterhoudende gesteentelagen in de bodem. Ook energie uit zon en wind zou op die manier te bewaren zijn in de vorm van warm water. De GDN ontwikkelt een deel van de technologie om te zorgen dat die warmwateropslag veilig kan gebeuren. Onze expertise ligt vooral in het verbeteren van de relatief zwakke schakel tussen boven- en ondergrondse systemen.

Ondergrondse pompaccumulatie

Naast de vormen van ondergrondse energieopslag die GDN onderzoekt, werken externe initiatiefnemers in bergachtige gebieden veel aan een andere vorm van ondergrondse energieopslag: pompaccumulatie.

Wil je meer informatie? Neem contact op met Remco Groenenberg via onderstaande blauwe knop met het label ‘mail direct’.