Ondergrond nu ook speerpunt in de Ontwerpnota Ruimte

26 september 2025

In de Ontwerpnota Ruimte van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) die eind september is gepresenteerd is voor het eerst aandacht voor de ondergrond.

“Een belangrijke stap voorwaarts”, aldus directeur Tirza van Daalen van TNO Geologische Dienst Nederland. “Inzicht in de ondergrond is essentieel om de schaarse ruimte boven en onder het maaiveld zo goed mogelijk te kunnen benutten voor verschillende maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie en woningbouw.”

Bovengrond en de ondergrond in samenhang

De ondergrond is onder meer nodig voor energieopslag, geothermie en drinkwater. Van Daalen: “De vraag naar het gebruik van de bodem voor allerlei doeleinden neemt toe. Onafhankelijke expertise en advies hierover is van belang om de ondergrond efficiënt, veilig en duurzaam te kunnen gebruiken”. Ook samenwerking is noodzakelijk. In de Ontwerpnota Ruimte staat dat bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen vanaf de planvorming de bovengrond en de ondergrond in samenhang moeten worden bekeken en, zeker bij meervoudig gebruik, afgewogen. “Om te voorkomen dat bedrijven en overheden onbedoeld in elkaars vaarwater gaan zitten en om elkaar vooruit te helpen”, aldus Van Daalen.

Weergave van verschillende gebruiken van de ondergrond

Schat aan informatie over ondergrond

TNO Geologische Dienst Nederland (TNO-GDN) is het kennis- en onderzoekscentrum van de ondergrond. Al meer dan een eeuw verzamelt ze gegevens van de ondergrond. Zo is een schat aan informatie ontstaan, afkomstig van boringen, sonderingen, seismisch onderzoek, opnamen in het veld, meetgegevens van grondwater en analyses in het laboratorium. Deze gegevens vormen de basis van de geologische expertise. Ze zijn voor iedereen gratis toegankelijk en kunnen laagdrempelig de eerste inzichten bieden bij dergelijke planvorming.