Michiel van der Meulen ontvangt hoge Europese onderscheiding voor aardwetenschappers

Een geoloog met impact

Michiel van der Meulen wordt door de EFG geprezen als een van de meest invloedrijke geologen van Nederland, met een indrukwekkende staat van dienst op zowel nationaal als Europees niveau. Zijn werk strekt zich uit van ’geologische risico’s en economische geologie tot geologische modellering en publieke communicatie.

“Zijn positieve, constructieve en kritische houding heeft bijgedragen aan het vinden van oplossingen voor de uitdagingen waarmee de EFG de afgelopen 15 jaar is geconfronteerd, waaronder de coronapandemie. Dankzij zijn constante aanwezigheid, open blik en evenwichtige stem tijdens de Raadvergaderingen is hij bijzonder effectief gebleken. Deze kwaliteiten hebben hem een gerespecteerde en prominente positie opgeleverd binnen de EFG-gemeenschap,” aldus de federatie.

Wetenschap met maatschappelijke waarde

Michiel staat bekend als een bruggenbouwer tussen wetenschap en samenleving. Hij weet complexe geologische thema’s toegankelijk te maken voor een breed publiek – van ministers tot scholieren. “Ik ben gepassioneerd over de aardwetenschappen en de vele manieren waarop die nuttig kunnen zijn voor de maatschappij,” zegt hij. Hij leidde de modernisering van geologische kartering van Nederland naar 3D- en zelfs 4D-modellen, met open toegang tot onderliggende data. De systematische, ‘dare to share’-aanpak van de Geologische Dienst Nederland heeft internationaal navolging gekregen en geldt internationaal als voorbeeld. Op dit moment houdt Michiel zich vooral bezig met de uitbreiding en modernisering van de geologische informatievoorziening voor de diepe ondergrond. Vervolgens wil hij hetzelfde bereiken in het grondwaterdomein. Tot slot treft hij voorbereidingen voor de broodnodige geologische kartering van Caribisch Nederland.

Van veldwerk met vader tot hoofdgeoloog

Zijn liefde voor geologie ontstond al vroeg. “Mijn vader was ook geoloog. Onze gezinsvakanties waren zijn veldwerken in Zuid-Europa. Toen ik groot en sterk genoeg was om monsters te sjouwen en een pikhouweel te hanteren, begon ik mee te werken. Ik heb zo geologisch onderzoek leren kennen als een manier om verloren werelden tot leven te wekken – dat bleek verslavend.”

Na zijn studie en promotie aan de Universiteit Utrecht werkte hij bij Rijkswaterstaat aan het Nederlandse bouwgrondstoffenbeleid. Sinds 2003 werkt hij bij TNO, eerst als geologisch medewerker en sinds 2006 in diverse leidinggevende functies. In 2011 werd hij benoemd tot Hoofdgeoloog, verantwoordelijk voor de levering, kwaliteit en ontwikkeling van de publieke informatievoorziening van de Geologische Dienst Nederland.

Europese samenwerking en leiderschap

Binnen de EFG is Michiel sinds 2012 actief als afgevaardigde namens het Koninklijk Nederlands Geologisch en Mijnbouwkundig Genootschap (KNGMG). Hij speelde een sleutelrol in het versterken van de federatie, onder meer bij het aannemen van de Executive Director, het vergroten van de zichtbaarheid van de EFG en het formuleren van proportionele acties na de inval in Oekraïne.

Ook zette hij zich in voor het promoten van de European Geologist (EurGeol)-titel. Het verplicht stellen van de titel voor medewerkers van de Geologische Dienst die verantwoordelijk zijn voor het produceren en vrijgeven van publieke geologische informatie, werd een voorbeeld voor andere nationale geologische diensten.

Reflectie en toekomstvisie

Op de vraag hoe hij zich voelde bij zijn nominatie, antwoordt Michiel: “Ik was nogal verrast. Ik ben meestal bezig met wat we als organisatie of vakgebied kunnen bereiken. Een medaille zet mij als individu in de schijnwerpers, en daar word ik een beetje verlegen van – wat ik normaal gesproken totaal niet ben.”

Hij is trots op wat de Geologische Dienst Nederland heeft bereikt. “Ik ben trots op de groei die we hebben gerealiseerd en dat we, net als in 2020, door een onafhankelijke commissie als excellent zijn beoordeeld.”

Over de relevantie en vooruitzichten van het vakgebied is hij helder: “Toegepaste geologie gaat over energie, water, grondstoffen, landgebruik en publieke veiligheid – de meest basale menselijke behoeften en bestaansvoorwaarden,” aldus Van der Meulen, die een mooie toekomst ziet voor de aardwetenschappen.

“De geologie gaat volop mee in de informatietechnologische revolutie. De manier waarop we kennis opdoen en verspreiden verandert snel en radicaal. Hier zullen we onze weg in moeten vinden – dit is een belangrijk onderdeel van onze strategie voor de komende jaren.”

Gefeliciteerd, Michiel van der Meulen, met deze welverdiende erkenning!

De foto’s in dit artikel zijn gemaakt door Tamás Miklovicz.