Systeemintegratie

Verduurzamen van het energiesysteem komt met grote infrastructurele uitdagingen op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Dat heeft impact op systemen die ons voorzien van warmte, elektriciteit en groene moleculen zoals waterstof. In de toekomst zullen deze systemen veel meer verweven zijn om gezamenlijk betrouwbare, betaalbare en schone energie te leveren op het moment dat wij die nodig hebben. Het onderzoek van GDN is erop gericht om dat mogelijk te maken.

Systemen koppelen

Geologische Dienst Nederland onderzoekt het potentieel van de integratie van verschillende energiesystemen. Samen met partijen zoeken we naar locaties om toekomstige energiesystemen slim te koppelen. Voor de afstemming van productie en vraag naar energie is een goede infrastructuur voor transport en opslag noodzakelijk. Om bijvoorbeeld het transport van waterstof mogelijk te maken, lijkt het aantrekkelijk om deels bestaande infrastructuur om te bouwen en daarbij duidelijk af te stemmen welke bestaande leidingen voor welk doel gebruikt kunnen worden: denk aan aardgas, waterstof en CO2. Ook de aanleg van nieuwe transportnetten zal nodig zijn, op landelijk, regionaal en lokaal niveau.

Energiesysteem gebaseerd op flexibiliteit

Doordat we voor energie in de nabije toekomst in grote mate afhankelijk zijn van zon en wind, zal het aanbod van energie fluctueren. Hoogstwaarschijnlijk zal bovendien geothermie, ofwel aardwarmte, een belangrijke rol gaan spelen in onze warmtevoorziening. De inpassing van grote hoeveelheden duurzame energie vereist een flexibel energiesysteem. Op momenten met veel zon, wind en geothermie zullen we meer energie kunnen opwekken dan we direct nodig hebben.

Ondergrondse energieopslag

Door het overschot aan duurzaam opgewekte energie ondergronds op te slaan, zijn tekorten op andere momenten op te vangen. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van waterstof, perslucht of warm water, maar we onderzoeken ook andere vormen van opslag in de ondergrond. Samen zijn deze opties geschikt om tekorten en overschotten op verschillende tijdschalen te overbruggen; van uren tot wel dagen en seizoenen. De opslag van duurzame energie kan op grote schaal gebeuren in leeg-geproduceerde gasvelden en zoutcavernes en in watervoerende lagen in de ondergrond. GDN doet onderzoek naar kansrijke bestaande en nieuwe locaties voor het opslaan van energie in de ondergrond, zowel onshore als offshore.

Toepassing

We zijn nauw betrokken bij onderzoeksprojecten waarin de integratie van systemen wordt toegepast. Het publiek-private North Sea Energy Programme richt zich bijvoorbeeld op systeemintegratie voor de offshore energietransitie. Daar onderzoeken we kansen voor slimme oplossingen voor offshore waterstofproductie van energieparken op zee, elektrificatie van olie- en gasproductie voor het reduceren van emissies, en het transport en de ondergrondse opslag van koolstofdioxide en waterstof. Ook zijn we betrokken bij Hy3, een Duits-Nederlands samenwerkingsverband dat de potentie van productie, transport en opslag van waterstof onderzoekt over de landsgrenzen heen. 

Meer weten?

Neem voor meer informatie contact op met Joris Koornneef, senior consultant Systeemintegratie en energieopslag, of met Remco Groenenberg, senior scientist Ondergrondse energieopslag via onderstaande blauwe knop met het label ‘mail direct’.

Zie ook